Er is steeds meer aandacht voor het zgn. flash glucosemonitoren: het uitlezen van glucosewaarden door een scanner over de zender te bewegen (=flashen). Een van de systemen waarmee patiënten kunnen ‘flashen’ is het FreeStyle Libre systeem. Twee studies onder patiënten met type 1 en type 2 diabetes laten positieve resultaten zien. Met name ervaren deze mensen minder hypoglykemieën en behalen betere glykemische controle. Wat is de meerwaarde ten opzichte van de standaard bloedglucosemeting (SMBG)?
De IMPACT1 studie onder volwassen type 1 diabetespatiënten met goed gecontroleerde diabetes type 1 (HbA1c ≤58 mmol/mol [7,5%]) uit 23 Europese diabetescentra laat 38% reductie zien in tijd en aantal hypoglykemieën. De gemiddelde tijd in hypoglykemie veranderde van 3,38 uur per dag bij aanvang naar 2,03 uur per dag na 6 maanden (gemiddelde verandering -1,39 uur) in de interventiegroep, en van 3,44 uur per dag naar 3,27 uur per dag in de controlegroep (-0,14). Het verschil tussen de groepen is -1,24 uur (SE 0,239; p <0,0001), wat overeenkomt met een 38% kortere tijd in hypoglykemie in de interventiegroep.
Ernstige hypoglykemieën traden aanzienlijk minder vaak op bij gebruik van de FreeStyle Libre. Het aantal events nam af met 41% en de tijd in ernstige hypo verminderde met 50%. Het optreden van zéér ernstige hypo’s (<2,5 mmol/L) daalde met 59% gedurende het onderzoek ten opzichte van SMBG. Ook de frequentie van nachtelijke hypo’s daalde. Patiënten met een degelijke controle (gemiddelde HbA1c: 6,68%) besteden maar liefst 40% minder tijd in nachtelijke hypoglykemie en hadden 33% minder voorvallen van nachtelijke hypoglykemie.
In het onderzoek werd ook vastgesteld dat gebruikers van het FreeStyle Libre systeem hun tijd in hyperglykemie (>13.3 mmol/L) wisten te reduceren in vergelijking met patiënten die gebruik maakten van SMBG. Er was sprake van 19% minder tijd per dag in hyperglykemie en dus met de daarmee verbonden risico’s.
Een ander onderzoek is REPLACE2, een open-label gerandomiseerde gecontroleerde studie onder volwassenen met type 2 diabetes die intensieve insulinetherapie gebruiken, in 26 Europese diabetescentra. Op het primaire eindpunt werd met de FreeStyle Libre een daling van het HbA1c vastgesteld (-0,29%). Deze daling verschilde echter niet significant van de daling die werd gevonden bij patiënten die gebruikmaakten van SMBG. Opvallend is dat bij patiënten onder de 65 jaar oud wél een significante daling van het HbA1c (-0,53%) gevonden werd. Een verklaring kan zijn dat bij oudere patiënten een hogere HbA1c-waarde geaccepteerd wordt, aangezien HbA1c vooral een indicator is voor het risico op langetermijncomplicaties.
Net als in de IMPACT-studie liet ook de REPLACE een daling zien van alle aan hypoglykemie gerelateerde uitkomstmaten bij mensen met type 2 diabetes: de gemiddelde tijd in hypoglykemie, het optreden van nachtelijke hypoglykemieën.
Real World Evidence
Omdat niet duidelijk is of flash monitoring ook buiten de gecontroleerde omstandigheden van klinische trials winst oplevert is een real world studie gedaan tussen september 2014 en mei 2016. Gegevens uit 50.831 lezers en 279.446 sensoren wereldwijd zijn geanalyseerd. Gebruikers voerden gemiddeld 16,3 scans per dag uit. [Mediaan (IQR): 14 (10-20)]. Het geschatte HbA1c nam geleidelijk af van 8,0% tot 6,7% (64 tot 50 mmol/mol) naarmate de scanfrequentie steeg van de laagste naar de hoogste scangroep (respectievelijk 4,4 en 48,1 scans/dag; p <0,001). Tegelijkertijd daalde de tijd in hypo (onder 3,9, 3,1 en 2,5 mmol/L) met respectievelijk 15%, 40% en 49% (alle p<0,001). De tijd boven 10,0 mmol/L nam af van 10,4 naar 5,7 uur/dag (44%, p<0,001) terwijl de tijd in het doelbereik toenam van 12,0 tot 16,8 uur/dag (40%, p<0,001). Deze patronen waren consistent in verschillende landen.
Hogere scanfrequenties
Geconcludeerd kan worden dat glucosemonitoring door middel van flash glucosemeting in de dagelijkse praktijk kan leiden tot hogere scanfrequenties. Naarmate gebruikers vaker controleerden, werden betere glykemische markers bereikt, waaronder een langere tijd in het doelbereik en kortere tijd in hyper- en hypoglykemie.
Vergoeding
De Ronde Tafel Diabetes, waaraan professionele beroepsverenigingen (internisten, huisartsen, diabetesverpleegkundigen), de diabetespatiëntenvereniging DVN en het Diabetes Fonds deelnemen, heeft op verzoek van het Zorginstituut Nederland (ZIN) een advies uitgebracht over het vergoeden van de FreeStyle Libre. Het ZIN heeft op 30 april 2018vergoeding uit het basispakket toegekend voor 4 groepen patiënten3:
- Kinderen met diabetes type 1
- Volwassenen met gemiddeld hoge bloedsuikerwaarden die slecht zijn in te stellen
- Zwangere vrouwen met diabetes type 1 en 2 (geen zwangerschapsdiabetes)
- Vrouwen met diabetes type 1 en 2 die een zwangerschapswens hebben.
Lees hier meer over de vergoeding.
Referenties
- Rodbard, D. (2016). Continuous Glucose Monitoring: A Review of Successes, Challenges, and Opportun Diabetes Technology and Therapeutics, Vol. 18 Supplement 2.
- Haak, T., Hanaire, H., Ajjan, R., Hermanns, N., Riveline, J., & Rayman, G. (2016). Use of Novel Flash Glucose-Sensing Technology to Optimise Glucose Control in Individuals with Type 2 Diabetes on Intensive Insulin Therapy. Diabetes Technology & Therapeutics, Volume 18, Supp 1
- Brief en standpunt Flash Glucose Monitoring aan de minister van Medische Zorg en Sport
