Bekend is dat B-cel dysfunctie en insuline resistentie bijdragen aan het risico op schade aan de nierfunctie bij type 2 diabetes (t2DM). De relatie tussen deze factoren en intra-glomerulaire hemodynamica in de nier bij jonge mensen met t2DM is niet goed onderzocht. In een recent gepubliceerd onderzoek in Diabetes Care werd hier nader op ingegaan.
Methoden
Het doel de onderzoekers was om te het effect te beoordelen van betacel dysfunctie en insuline resistentie op de glomerulaire filtratie snelheid, renale plasma flow en oxygenatie in de nier. Dit deden zij bij mensen met en zonder diabetes mellitus. Er werden vijftig tieners met t2DM geincludeerd (diabetes duur 2.3 ± 1.8 jaar; 60% vrouw; mediaan HbA1c 6.4%; BMI 36.4 ± 7.4 kg/m2; urine albumine / creatinine ratio [UACR] 10.3 [5.9, 58.0] mg/g). Naast de tieners met type 2 diabetes waren er tevens 2 controle groepen: één groep tieners met obesitas zonder diabetes (n=20, 29% vrouw; BMI 37.6 ± 7.4 kg/m2) en één groep tieners met een normaal gewicht en zonder diabetes (n=20, leeftijd 17 ±3 jaar; 70% vrouw; BMI 22.5 ± 3.6 kg/m2)
Resultaten
Bij de tieners met t2DM was er, in vergelijking met de tieners met obesitas zonder diabetes, sprake van een lagere insuline secretie in relatie tot de insuline gevoeligheid (uitgedrukt als de zgn dispositie index (0.6 [0.0, 1.6] vs. 3.8 [2.4, 4.5] × 103 mg/kg lean/min; P < 0.0001). Deze dispositie index was omgekeerd evenredig met de intraglomerulaire druk en hyperoxie van de nier. Er werd dan ook een hogere intraglomerulaire druk gezien bij de tieners met t2DM dan bij de controlegroepen (p < 0.01). Daarnaast was er bij de tieners met t2DM een lagere zuurstof-beschikbaarheid in de nier (relatieve hyperoxie) ten opzichte van de tieners met een normaal gewicht zonder diabetes (p < 0.001).
Conclusie
Bij jonge mensen met t2DM werd een ernstige B-cel dysfunctie gevonden die geassocieerd bleek met verhoogde intra-glomerulaire druk. Vergelijkbare maar minder sterke afwijkingen werden gevonden bij teenagers met alleen obesitas.
Interpretatie
Deze resultaten suggereren een sterke associatie tussen B-cel dysfunctie en ongunstige renale parameters. De onderzoekers suggereren dat dit ligt aan een verminderde toevoer van zuurstof en energie naar de nier in het geval van betacel dysfunctie en obesitas, met intraglomerulaire hemodynamische dysfunctie tot gevolg. Helaas is dit fenomeen al bij zeer jonge mensen met type 2 diabetes en obesitas aanwezig. Het is derhalve belangrijk om snel in te grijpen, wanneer dit fenomeen wellicht nog omkeerbaar is.
Referentie
Diabetes Care 2024;47(3):409–417 | https://doi.org/10.2337/dc23-1818
