Bij ongeveer een kwart van de mensen met type 1 diabetes (t1DM) is er sprake van gestoorde gewaarwording van hypoglykemieën (impaired awareness of hypoglycaemia (IAH)). IAH kan gedefinieerd worden als een verminderde mogelijkheid om het begin van een acute hypoglycemie waar te nemen wat leidt tot verhoogde kans op een ernstige hypoglycemie. IAH is het gevolg is van herhaalde blootstelling aan hypo’s. Een voorafgaande hypo leidt zowel bij mensen met als zonder t1DM tot onderdrukking van hormonale en symptomatische reacties, terwijl het volledig vermijden van hypo’s de contraregulerende reacties (CRR) doet herstellen. IAH kan daarmee gezien worden als een proces van gewenning. Britse onderzoekers stellen in een recente publicatie dat dit gewenningsproces mogelijk gunstig beïnvloed kan worden door een fysieke stressprikkel. Om deze reden onderzochten zij of intensieve interval training (HIIT) als een nieuwe stress-stimulus de CRR bij een hypo op de dag daarop zou kunnen verbeteren. Dat zou dan als ontwenning gezien kunnen worden.
Methoden
De HIT4HYPOS studie was een gerandomiseerd onderzoek met twee parallelle groepen. De deelnemers waren mensen tussen de 18 en 55 jaar, met tenminste 5 jaar t1DM en een HbA1c van <75 mmol/mol (<9%). Allen voldeden aan bestaande IAH criteria (Gold score ≥4, modified Clarke score ≥4 or DAFNE hypoglycaemia awareness rating van 2 or 3) en bewijs van recidiverende  hypoglykemie bij flash glucose monitoring. De deelnemers werden randomiseerd naar 4 weken of alleen real-time continuous glucose monitoring (RT-CGM), of RT-CGM+HIIT. Deelnemers en onderzoekers werden niet geblindeerd t.a.v. toewijzing aan de groep. Het HIIT programma werd uitgevoerd gedurende 20 minuten driemaal per week op een ‘home trainer’. Hyperinsulinemische-hypoglykemische (2.5 mmol/l) clamp studies met meting van symptomen, hormonen en cognitieve functies werden bij de start en 4 weken na de studie-interventie uitgevoerd. De primaire uitkomstmaat was het verschil in de door hypoglykemie geïnduceerde adrenaline response bij de start en na RT-CGM of RT-CGM+HIIT.
Resultaten
Achttien deelnemers (9 mannen, 9 vrouwen) met t1DM (mediane ziekteduur [IQR] 27 [18.75–32]  jaar) en IAH werden geïncludeerd. De gegevens van alle deelnemers werden in de analyse betrokken. Tijdens de 4 weken durende interventie waren er geen significante gemiddelde verschillen (SEM) in blootstelling aan niveau 1 of niveau 2 episodes van  hypoglykemie. De d.m.v. CGM verkregen gemiddelde glucosewaarden verschilden niet tussen de groepen. Tijdens de hyperinsulinemische–hypoglykemische clamp studies was bij de RT-CGM+HIIT-deelnemers de gemiddelde (SEM) verandering t.o.v. de start groter voor de noradrenerge responsen (RT-CGM vs RT-CGM+HIIT: −988 [447] vs 514 [732] pmol/l, p=0.02) maar niet voor de adrenerge responsen (–298 [687] vs 1130 [747] pmol/l, p=0.11). Er was een voordeel van RT-CGM+HIIT t.a.v. gemiddelde (SEM) verandering vanaf de start in de glucagon-CRR door hypoglykemie (RT-CGM vs RT-CGM+HIIT: 1 [4] vs 16 [6] ng/l, p=0.01). In overeenstemming met de hormonale responsen was de gemiddelde (SEM) symptomatische respons op hypoglykemie groter na RT-CGM+HIIT (RT-CGM vs RT-CGM+HIIT: −4 [2] vs 0 [2], p<0.05).
Conclusie
In dit pilot onderzoek bij mensen met t1DM werden voordelen van HIIT gevonden t.a.v. Â hormonale en symptomatische CRR op hypoglykemie: sterkere reacties ten aanzien van noradrenaline, van glucagon en van autonome symptomen.
Relevantie voor de praktijk
Het is duidelijk dat deze studie maar beperkte klinische relevantie heeft. Het individu met t1DM en IAH en zijn/haar behandelaars kunnen er praktisch nog niet veel mee. Daarvoor is een volwaardige klinische trial met grotere aantallen deelnemers nodig, die dan ook nog deze resultaten moet bevestigen. Interessant is wel dat aannemelijk is gemaakt dat sterke lichamelijke inspanning als stress stimulus gunstige effecten levert qua contraregulatie en dus een ontwenning van de ongewenste stoornis in gewaarwording van hypo’s veroorzaakt. Dat interessante nieuws kunnen we zeker bespreken met degene die met IAH behept is geraakt. En verder dat HIIT veilig geïmplementeerd kan worden bij diegene.
Referentie
Diabetologia https://doi.org/10.1007/s00125-023-06051-x
Trial registration ISRCTN15373978.
Funding Sir George Alberti Fellowship from Diabetes UK (CMF) and the Juvenile Diabetes Research Foundation.
