In de afgelopen weken werd duidelijk dat de mensen die door COVID-19 op de IC terecht kwamen vaak diabetes hadden. Maar wat weten we echt over de relatie tussen het type diabetes en COVID-19? Dr. Henk-Jan Aanstoot, kinderarts en diabetesonderzoeker van Diabeter, geeft een update.Â
Een relatie met diabetes? Aanwezigheid van type 2 bij veel zieke, opgenomen mensen
In de afgelopen weken werd uit rapportages uit China, Italië, VS en ook Nederland duidelijk dat de mensen die het ziekste zijn en op de IC terecht kwamen, heel vaak diabetes hadden. Het percentage varieerde van 15-35%. Wat door het Diabetes Fonds werd aangegeven, is dat op de leeftijd van de mensen die dit aanging (ouder dan 65 en vaak > 75 jaar) type 2 diabetes sowieso veel voorkomt: 15 tot 35% of zelfs nog hoger heeft in deze leeftijdsgroep type 2 diabetes. Zie deze link voor meer gedetailleerde informatie over de verdeling van diabetes over de verschillende leeftijdsgroepen. Anders gezegd: het is niet zo vreemd dat zoveel mensen die opgenomen worden ook diabetes hebben, want zo vaak komt diabetes nu eenmaal voor in deze leeftijdsgroepen.
Feitelijk geldt dat ook voor overgewicht, hoge bloeddruk en hart- en vaatziektes, de andere veel voorkomende aandoeningen (zgn. comorbiditeit) op hogere leeftijd. Waar we weten dat diabetes niet zonder meer de kans op coronabesmetting zal vergroten, lijkt het er dus op dat de mensen die ernstig ziek werden en opgenomen werden (op een IC) een vrij normale afspiegeling van de oudere populatie vormen.
Type 1 en type 2: iets meer duidelijkheid uit Italië
Inmiddels is het iets duidelijker geworden dat het bij deze ernstig zieke groep vooral om type 2 diabetes gaat. Waar alle rapportages steeds ‘diabetes’ noemden als bijkomende ziekte van mensen (comorbiditeit) is in een samenvattend Italiaanse overzicht van de gegevens tot nu toe (naast de dagelijkse updates) nu voor het eerst ook aangegeven dat het in al deze gevallen om type 2 diabetes ging.
Deze gegevens onderschrijven het beeld dat leeftijd (en daarmee samenhangende problemen als diabetes, hoge bloeddruk etc) de belangrijkste risicofactor lijkt te zijn.
Type 1 diabetes en COVID-19: zieken en opnames?
Er zijn in Nederland ook mensen met type 1 diabetes die Corona/COVID-19 kregen. Bij Diabeter zijn van een handvol mensen inmiddels bekend dat ze een corona-infectie hebben of hebben doorgemaakt. De bekende issues bij een infecties met koorts, soms diarree, spelen zeer zeker een rol: de glucoseregeling is moeilijker en de algemene symptomen (koorts, moeheid, ziek, spierpijn) veranderen je leven drastisch.
Luister bijvoorbeeld in de livestream van 1 april naar Myrthe Slijkhuis. Zij heeft type 1 diabetes, huisarts in opleiding en maakte zelf een corona-infectie door. Zij had juist veel hypo’s. Internist-endocrinoloog Maurice Bizino van het Groene Hart Ziekenhuis in Gouda, bespreekt in dezelfde uitzending dat enkele patiënten met type 1 zijn opgenomen op de ‘gewone’ (niet IC) afdeling.
Waarom zit type 1 diabetes in de risicogroep?
In tijden van epidemieën zoals de Mexicaanse Griep, H1N1 en de gewone influenza A worden mensen met bestaande aandoeningen, ook type 1 diabetes, vaker ernstig en langdurig ziek. Dat heeft ertoe geleid dat de RIVM risicogroepen heeft benoemd. Mensen uit een risicogroep krijgen ook nu, bij een geheel nieuwe pandemie, direct het advies om extra voorzichtig te zijn.
Glucoseregeling als belangrijke factor
Los van het ziek-zijn door een infectie is er nog een reden: we weten echt niet wat een nieuwe, onbekende ziekte teweeg brengt. En dat hoeft niet alleen in de eerste weken te liggen. De klachten van het coronavirus (hoesten, koorts, etc.) zijn wellicht voor iedereen hetzelfde. Mensen met diabetes lopen echter wel een groter risico op ernstige gevolgen zoals glucoseregelingsproblemen, daarmee weer samenhangende secundaire infecties (door bijvoorbeeld bacteriën) en daardoor weer verdere ontregeling. Zulke effecten zijn zeker afhankelijk van iemands glucoseregeling, dus wellicht kunnen we op termijn daar een betere indeling en selectie van maken. Maar we nemen nu, zonder gedetailleerde kennis, geen risico’s. Type 1 diabetes zien we dus als een risicogroep voor COVID-19.
Bron: Diabeter (artikel dr. HJ Aanstoot)
