Er bestaan momenteel vele klassen geneesmiddelen voor type 2-diabetes (t2DM), alle met een apart werkingsmechanisme en een eigen veiligheidsprofiel. De plaats van sulfonylureumderivaten (SU’s) is door de komst van de nieuwere middelen aan het schuiven. Reden voor een consensusdocument over de juiste plek voor SU’s anno 2020.
Tot de jaren ’90 was het voornaamste behandeldoel bij t2DM verlaging van het bloedglucose. Hiervoor waren metformine, SU’s en insuline beschikbaar. Sindsdien zijn er verschillende nieuwe klassen diabetesmedicijnen bijgekomen zoals thiazolidinedionen (TZD’s), GLP-1 receptor agonisten (GLP-1RA), DPP-4-remmers (DPP-4i) en SGLT-2-remmers (SGLT-2i).
Tweedelijnsmiddel
In het consensusdocument vatten experts allereerst de lokale richtlijnen binnen Europa voor de behandeling van t2DM samen. Hieruit blijkt dat SU’s nog steeds op grote schaal worden geadviseerd als tweedelijnsmiddel na metformine en vaak op gelijk niveau staan als de nieuwere middelen.
Waardevolle extra’s
De nieuwere middelen zoals SGLT-2-remmers en GLP-1 receptor agonisten leveren bewezen extra’s, zoals een lager risico op hypoglykemieën, gewichtsreductie, positieve cardiovasculaire effecten en gunstige effecten op albuminurie en nieruitkomsten (SGLT-2-i). Als gevolg hiervan zijn de richtlijnen snel aan het veranderen. De algemene gedachte daarbij is natuurlijk dat de voorkeur moet worden gegeven aan middelen die meer doen dan alleen glucoseverlaging.
Cardiovasculair en renaal risico
Zo kan het gebruik van SU’s in plaats van SGLT‐2 remmers en in mindere mate GLP-1 receptor agonisten patiënten belangrijke cardiovasculaire voordelen onthouden. Dat geldt zeker ook voor SGLT2-i bij patiënten met een vorm van nierfalen. Het advies van de consensusmeeting is om bij patiënten met cardiovasculaire ziekten of met een zeer hoog cardiovasculair risico SGLT2-remmers en/of GLP-1 receptoragonisten te gebruiken, mits er geen contra-indicaties zijn. Routinematig gebruik van SU’s als tweedelijnsmiddel blijft niettemin aanvaardbaar, alleen al omdat ongelimiteerd gebruik van de nieuwe middelen in veel landen een budgettair probleem zou vormen.
Bron: Agostino Consoli A, et al. Positioning sulphonylureas in a modern treatment algorithm for patients with type 2 diabetes: Expert opinion from a European consensus. https://doi.org/10.1111/dom.14102
