Angst- en stemmingsklachten komen veel voor bij jongeren met diabetes type 1. Nederlandse onderzoekers bekeken hoe vaak, en waardoor dat komt. Dat leverde duidelijke en deels verrassende inzichten op. Veel jongeren kampen met emotionele problemen, zoals somberheid en angst, waaronder ook fobieën. Wat als je daarnaast ook diabetes type 1 hebt, en hangt dat daarmee samen? Het Diabetes LEAP-onderzoek maakt daarover meer duidelijk. Aan het onderzoek deden 171 jongeren met diabetes type 1 mee in de leeftijd van 12 tot 18 jaar. Ook 149 ouders deden mee.
Vaak al eerder problemen gehad
In het jaar dat voorafging aan de studie hadden 24 van de jongeren (dat is 14 procent van de onderzochte groep) minstens één angst- of stemmingsstoornis. De helft van hen had dat ook al eerder. Slechts 1 op de 3 heeft daar toen contact over gehad met een zorgverlener. Van de 147 jongeren die in het voorgaande jaar géén problemen hadden, hadden er 25 (17 procent) die wel eerder in hun leven. Minder dan de helft heeft daarover toen contact gehad met een zorgverlener.
Minder dan gemiddeld
Angst- en stemmingsproblemen komen dus veel voor bij jongeren, zeker bij degenen die ze al vanaf jonge leeftijd hebben. Maar de uitkomsten waren deels ook verrassend, zegt psycholoog en Diabetes LEAP-onderzoeker dr. Giesje Nefs (Diabeter, Tilburg University en Radboudumc): ‘Het aantal jongeren dat ooit te maken heeft gehad met een angst- of stemmingsstoornis ligt wat lager dan voor jongeren uit de algemene Nederlandse bevolking (zo’n 7 procent minder, red.).’
‘Dat kan natuurlijk komen door verschillen tussen de studies, zoals in regio’s of meetinstrumenten. Maar het zou ook kunnen dat dit soort problemen bij jongeren met diabetes vroeg wordt ontdekt, juist doordat ze regelmatig contact hebben met hun arts en verpleegkundige. Of dat jongeren met diabetes emotionele problemen beter herkennen en er sneller hulp voor vragen, doordat ze vanuit het diabetesteam de boodschap meekrijgen dat dit helemaal niet gek is.’
Los van bloedsuiker en ouders
Wat het onderzoek ook duidelijk maakte: hoe meer stress en zorgen rond diabetes, hoe meer angst- en depressieklachten de jongeren hebben. Dat staat los van de kenmerken van ouders en van hun bloedsuikerwaarden.
Ook dit verraste Nefs: ‘Zorgen rondom de diabetes was de enige factor die samenhing met symptomen van angst en depressie. Dus niet bijvoorbeeld of iemand een jongen of meisje was, of het HbA1c. Voor mij onderstreept dat nog eens extra dat het in de diagnostiek en behandeling van emotionele problemen bij jongeren met diabetes belangrijk is dat een zorgverlener kennis heeft van (het leven met) diabetes.’
