Het stimuleren van zelfmanagement bij patiënten met een chronische aandoening kan de gezondheid verbeteren. Veel zelfmanagement interventies volgen de ‘one size fits all’-aanpak, terwijl de effectiviteit van de interventies afhangt van persoonlijke kenmerken van de patiënt. Nathalie Eikelenboom laat met haar onderzoek zien hoe de ‘Self-management screening’ (SeMaS)-vragenlijst barrières voor zelfmanagement bij de individuele patiënt zichtbaar maakt. Zij promoveerde 30 maart 2017 op dit onderwerp met haar proefschrift, getiteld: Personalised self-management support in primary care: one size does not fit all’.
In dit onderzoek is een vragenlijst ontwikkeld en gevalideerd, de ‘Self-management screening’(SeMaS)-vragenlijst . Deze brengt barrières voor zelfmanagement in kaart om gepersonaliseerde ondersteuning te kunnen bieden. Belangrijke kenmerken zijn bijvoorbeeld het vertrouwen in eigen kunnen en sociale steun.  Ook bevat het 3 items om richting te geven aan het type ondersteuning. De antwoorden van de patiënt worden weergegeven in een persoonlijk profiel. In het consult tussen praktijkondersteuner en patiënt wordt zo een meer gepersonaliseerde ondersteuning mogelijk.Â
Ruim 700 patiënten deden mee aan de effectstudie. Patiënt en praktijkondersteuner bespraken het SeMaS-profiel in het consult. Deze methode had na 6 maanden geen effect op de patiënt activatie of leefstijl. De SeMas-interventie had een positief effect op het aantal individuele zorgplannen en het aantal patiënten dat zelfmetingen verrichtte. Ook werden de onderwerpen uit SeMaS in het consult tussen praktijkondersteuner en patiënt vaker besproken in de interventiegroep. Praktijkondersteuners gaven aan dat SeMaS een structuur biedt om de factoren die belangrijk zijn voor zelfmanagement te bespreken. Het is met name van toegevoegde waarde bij nieuwe patiënten, of waar de praktijkondersteuner vastloopt in de begeleiding. Â
SeMaS wordt momenteel toegepast bij Zorggroep DOH in de regio Eindhoven.
