Mannen die voor hun 40ste levensjaar de diagnose diabetes type 2 krijgen, hebben 72% meer kans om retinopathie te ontwikkelen dan mannen die worden gediagnosticeerd na hun 50ste. Dit presenteerde de Noorse onderzoeker dr. Katrina Tibballs tijdens de European Association for the Study of Diabetes (EASD) 2021.
Voor dit onderzoek van de Universiteit van Oslo werden gegevens uit huisartsendossiers van 10.242 mensen met diabetes type 2 geanalyseerd. Gekeken werd naar de prevalentie van diabetes op jonge leeftijd en de relatie tussen leeftijd bij diagnose en complicaties. De gemiddelde leeftijd van diagnose met diabetes type 2 was 56.
Van de 10.242 mensen kregen 980 personen de diagnose voor hun 40ste levensjaar. Hun gemiddelde leeftijd bij diagnose was 33,3 jaar. Op het moment van het onderzoek hadden ze gemiddeld 11,4 jaar diabetes type 2. 55,6% was man en 15,5% had retinopathie.
Het risico op retinopathie en coronaire hartziekte van deze relatieve jonge groep patiënten werd vergeleken met een groep van 6.627 mensen bij wie de diagnose werd gesteld boven de 50 jaar. De gemiddelde leeftijd bij diagnose in deze groep was 62,7 jaar. Deze groep had op het moment van het onderzoek gemiddeld 7,8 jaar diabetes type 2. 53,4% was man en 5,9% had retinopathie.
De mensen die vóór hun 40ste werden gediagnosticeerd, hadden gemiddeld een hogere HbA1c-waarde bij diagnose, dan degenen die na hun 50ste werden gediagnosticeerd (60 mmol/mol (7,6%) versus 52 mmol/mol (6,9%)). Bovendien stegen de HbA1c-waarden in de loop van de tijd harder bij de mensen die op jongere leeftijd werden gediagnosticeerd.
Het risico op coronaire hartziekte was in beide groepen sterker gerelateerd aan de leeftijd dan aan de duur van diabetes. Het risico op retinopathie nam echter toe met de duur van de diabetes, waarbij het risico vooral sterk toenam bij mensen die diabetes type 2 op jongere leeftijd kregen.
Na overweging en correctie van andere relevante factoren, waaronder diabetesduur, HbA1c, huidige leeftijd, BMI en bloeddruk, hadden mannen die diabetes type 2 ontwikkelden op jonge leeftijd 72% meer kans op retinopathie dan mannen die de aandoening kregen op een oudere, meer gangbare, leeftijd.
Hoe zit het bij vrouwen?
In tegenstelling tot mannen hadden vrouwen die op jongere leeftijd werden gediagnosticeerd met diabetes type 2, geen significant hoger risico op retinopathie in vergelijking tot vrouwen die diabetes type 2 kregen op een oudere, meer gangbare, leeftijd.
De auteurs van het onderzoek vermoeden dat de diagnose bij mannen mogelijk langer wordt uitgesteld omdat zij hun huisarts minder vaak bezoeken dan vrouwen. Dit zou betekenen dat hun diabetes type 2 langer ongecontroleerd was, waardoor het risico op complicaties groter zou worden.
Agressievere vorm van diabetes type 2
Daarnaast werd benoemd dat diabetes type 2 die op jongere leeftijd ontstaat, mogelijk een agressievere vorm van de aandoening is. De hogere gemiddelde bloedglucosespiegels die werden gevonden bij jongere mensen met diabetes type 2 kunnen een teken zijn van een snellere achteruitgang van de insulineproducerende cellen en dus een ernstiger vorm van de aandoening.
Wat zijn leerpunten voor de toekomst?
Wereldwijd ontstaat diabetes type 2 op steeds jongere leeftijd. Een betere screening op en behandeling van diabetes type 2 op jonge leeftijd kan de kans op retinopathie en andere complicaties verkleinen. Daarnaast is het belangrijk dat het hogere risico op complicaties bij mensen die diabetes type 2 op jonge leeftijd ontwikkelen, met name het verhoogde risico op retinopathie bij mannen, een plaats krijgt in de richtlijnen voor diabetespreventie en -behandeling.
Dit persbericht is gebaseerd op de mondelinge presentatie ‘Men with young-onset type 2 diabetes at higher risk of retinopathy, study finds’, gegeven tijdens de EASD 2021.
Het materiaal is peer-reviewed door de congresselectiecommissie.