In een symposium georganiseerd door het Obesitas Platform en Diabetesgeneeskunde.nl tijdens de Internistendagen 2024 gaf dr. Bas Schouwenberg een presentatie over de mogelijkheden bij tekorten aan GLP-1 analogen. Hieronder treft u een korte samenvatting.
GLP-1 analogen nemen een belangrijke plaats in bij de behandeling van type 2 diabetes. Enerzijds wordt door stimulatie van de insuline afgifte, remming van de glucagon afgifte en remming van de glucose productie in de lever een beter glucoseregulatie bewerkstelligd. Anderzijds zorgen GLP-1 analogen voor gewichtsverlies door een verminderd hongergevoel, verlaagde energie inname, een vertraagde maagontlediging. Daarnaast heeft de behandeling met GLP-1 analogen gunstige effecten op harde uitkomstmaten bij patiënten met type 2 diabetes en een hoog cardiovasculair risico. Ook bij morbide obesitas is er inmiddels een solide plek voor GLP-1 analogen in hogere dosis. Het gewicht gerelateerde succes van de GLP-1 analoog is bovendien ook bij de gewone Hollywoodster/ Influencer niet onopgemerkt gebleven; mede door social media is er een enorme run op GLP-1 analogen ontstaan.
Al het bovenstaande heeft ertoe geleid dat er tekorten zijn ontstaan aan GLP-1 analogen. Dat wil zeggen, aan GLP-1 analogen die geïnjecteerd moeten worden. Vrijwel alle beschikbare GLP-1 analogen (d.w.z. exenatide, lixisenatide, liragultide, dulaglutide, en sc semaglutide) dienen toegediend te worden met een subcutane injectie. Aan al deze GLP-1 analogen is in meer of mindere mate een tekort ontstaan. Semaglutide oraal, hetgeen veelvuldig beschikbaar is, lijkt een hoop in bange dagen ten tijde van de tekorten.
Bij semaglutide oraal zit er aan de daadwerkelijke semaglutide een SNAC (Sodium N Amino Caprylate) vast, die ervoor zorgt dat er lokaal in de maag tijden een pH verhoging plaatsvindt, die beschermt tegen de degradatie van het medicijn door proteolytische enzymen in de maag. Daarnaast faciliteert SNAC absorptie in het gastrische epitheel. Om deze reden kan semaglutide oraal, mits dagelijks gebruikt, via orale weg worden gebruikt.
Maar wat gebeurt er op het moment dat er vanwege een tekort geswitcht moet worden van subcutane naar orale semaglutide? Uit onderzoek van Spaanse bodem bleek dat 3 maanden na een switch van subcutane semaglutide 1mg 1x per week naar orale 14 mg semaglutide oraal 1x per dag het HbA1c en gewicht onveranderd was bij patiënten met type 2 diabetes.
Echter, er zijn er twee belangrijke kanttekeningen. Ten eerste hebben veel patiënten die orale semaglutide gebruiken gastro-intestinale bijwerkingen (ongeveer 45% van de gebruikers), 12% van de patiënten stopt ook met het gebruik van de medicatie om deze reden. Ten tweede is de wijze van inname bij semaglutide van cruciaal belang. Uit data die gepresenteerd werden op de ADA in 2023 bleek dat als orale semaglutide met ongeveer 120 ml water werd ingenomen, de plasmaconcentratie in het bloed twee keer zo groot was als wanneer de dosis met 240 ml water werd ingenomen (8.0 vs 4 nmol/L, p<0.001). Ook is het zeer belangrijk dat er na intake minimaal 30 minuten wordt gewacht met een maaltijd nuttige of iets anders te drinken, omdat de absorptie van de orale semaglutide dan significant verminderd wordt.
Concluderend is orale semaglutide dus een prima alternatief bij tekorten aan de injecteerbare GLP-1 analogen mits op de juiste manier ingenomen.
