Uit SUSTAIN-6 hebben we geleerd dat semaglutide bij mensen met type 2 diabetes en een hoog cardiovasculair risico leidt tot een lagere cardiovasculaire mortaliteit, niet-fatale myocardinfarcten en niet-fatale CVA’s. Mensen met overgewicht of obesitas en een hoog cardiovasculair risico, maar zonder diabetes, komen ook in aanmerking voor secundaire preventie. Het bleef echter de vraag of semaglutide ook voordelen heeft voor mensen zónder diabetes, maar met overgewicht en een hoog cardiovasculair risico (voorgaand hartinfarct, CVA of perifeer vaatlijden).
Methoden
In de SELECT-trial werden 17.604 mensen met een leeftijd van >45 jaar, een BMI >27 kg/m², HbA1c <48 mmol/mol en een hoog cardiovasculair risico behandeld met placebo of semaglutide, waarbij ze naar 2,4 mg per week werden getitreerd. Ze kregen geen afvaladvies, maar de bloeddruk en de lipiden werden maximaal behandeld. De primaire uitkomst was een composiet van cardiovasculaire sterfte, nieuw myocardinfarct of een nieuw CVA.
Resultaten
In deze studie hadden de deelnemers bij aanvang een BMI van 33,3 kg/m², 76% had een voorgaand myocardinfarct en 24% had hartfalen. Van de deelnemers bereikte 77% de doeldosering van 2,4 mg semaglutide en 97% voltooide de studie. Gemiddeld vielen de mensen die semaglutide kregen 10% af. Bij de composietuitkomst was er een 20% relatieve risicoreductie, maar voor dood door cardiovasculaire oorzaken werd geen significante verbetering gezien. Bij de secundaire uitkomst van dood door alle oorzaken werd een afname van 19% gezien, en voor hartfalen een 18% reductie.
Er werd onderzocht wat deze afname in de composietuitkomst zou kunnen verklaren. BMI, gewicht, middelomtrek en de mate van gewichtsverlies verklaarden het effect op de composiet cardiovasculaire uitkomst niet. Ook hsCRP bij aanvang hing niet samen met de verbetering in cardiovasculaire eindpunten. Er moeten dus andere verklaringen zijn. Daarom werd onderzocht of semaglutide de progressie naar diabetes afremt en regressie naar normoglykemie stimuleert bij mensen met prediabetes. Na 20 weken was er een reductie van het HbA1c van 40 mmol/mol naar 37 mmol/mol bij de mensen die semaglutide kregen, waarna dit zeer langzaam weer toenam, met dezelfde snelheid als bij placebo. De initiële afname in HbA1c was groter bij een hoger uitgangs-HbA1c. Ook verminderde semaglutide de progressie naar diabetes, voornamelijk bij mensen met een hoger HbA1c bij aanvang, en deze risicoreductie was onafhankelijk van het gewicht bij aanvang. Dit hing echter wel samen met de mate van gewichtsverlies. Helaas werden er geen maten van insulinegevoeligheid of bètacelfunctie gemeten in deze studie.
Conclusies en relevantie voor de praktijk
Semaglutide vermindert het risico op cardiovasculaire events bij mensen zónder diabetes, maar met overgewicht en een voorgaand cardiovasculair event. De verklaring van het positieve effect van semaglutide moet worden gezocht in pleiotrope effecten. De deelnemers van deze studie waren meer dan 70% mannelijk en 80% wit. Er zijn dus wel vragen over de generaliseerbaarheid. Ook is nog onduidelijk of het voordeel van semaglutide geldt voor mensen die niet eerder een cardiovasculair event hebben doorgemaakt of voor jongeren.