Samenvatting
De afdeling Interne Geneeskunde van het Jeroen Bosch Ziekenhuis heeft begin 2022 een onderzoek gehouden onder kaderhuisartsen diabetes, huisartsen en praktijkondersteuners voor diabetes om een eerste, onderbouwd beeld te krijgen in welke mate de voorschriften en literatuur op het gebied van diabeteszorg enerzijds en de praktijk van alledag anderzijds overeenkomen. Daarnaast is gevraagd naar de bijwerkingen van metformine met directe afgifte (MGA) en hoe daarmee in de praktijk wordt omgegaan.
Uit dit verkennend onderzoek komt naar voren dat het overgrote deel van de respondenten lifestyleaanpassingen combineert met de inzet van metformine met directe afgifte (MDA). Volgens de literatuur heeft 41,4% na de start met metformine last van bijwerkingen.1 De ervaring leert dat na enkele weken de bijwerkingen van metformine afnemen. Volgens een onderzoek van Blond et al blijken de bijwerkingen op den duur af te nemen tot 26,34%.2 Volgens de resultaten van deze studie geeft 29% van de ondervraagden aan bijwerkingen te zien oplopend tot 50%. Als bijwerkingen zich voordoen, wordt in het overgrote deel van de gevallen de dosering verlaagd of wordt andere glucoseverlagende medicatie ingezet. Maar ook het tijdelijk of helemaal stoppen met de behandeling met metformine komt dikwijls naar voren. Opvallend weinig wordt er overgestapt op metformine MGA, terwijl 63% van de respondenten wel aangeeft dat het aantal klachten in het gunstigste geval vermindert.
Het is opvallend dat respondenten aangeven dat metformine MGA voordelen biedt ten behoeve van het voorkomen van bijwerkingen, omdat er in de literatuur verschillende uitkomsten te vinden zijn. Enkele onderzoeken zagen evenveel bijwerkingen tussen metformine MDA en MGA en enkele andere onderzoeken zagen minder bijwerkingen bij metformine MGA. Als we ermee rekening houden dat niet alle resultaten significant waren, blijkt er in de praktijk wel een trend te zien, waarbij metformine MGA een belangrijke rol kan spelen in het voorkomen van bijwerkingen. Of metformine MGA voordelen biedt bij het optitreren, het doen verminderen van bijwerkingen en/of leidt tot een hogere therapietrouw zal moeten blijken uit vervolgonderzoek. Hedendaags is het verschil in kosten tussen metformine MDA en MGA verwaarloosbaar en bij nieuwe positieve resultaten van metformine MGA zou een aanbeveling om te starten of te switchen naar metformine MGA in de richtlijnen gerechtvaardigd zijn.
