Voldoende lichaamsbeweging is belangrijk in zowel de preventie als de behandeling van type 2 diabetes. Recente studies hebben laten zien dat het voor je gezondheid ook kan uitmaken wanneer je op de dag beweegt. Het juiste moment van bewegen zou bijdragen aan een beter dag/nachtritme en daardoor ook een betere metabole gezondheid. Daarom onderzochten wij of het tijdstip van de dag waarop de meeste lichaamsbeweging plaatsvindt, samengaat met insulineresistentie. Onze resultaten zijn in maart 2023 gepubliceerd in Diabetologia.
Methoden
Gedurende vier dagen hebben 775 deelnemers (45-65 jaar) aan de Nederlandse Epidemiologie van Obesitas (NEO) studie zonder diabetes een beweegmeter (ActiHeart) op hun borst gedragen. Hiermee werd hun hartslag en beweging continue gemonitord en werd bepaald met welke intensiteit en op welk moment van de dag ze bewogen. De deelnemers werden in 4 groepen gedeeld op basis van het moment van de dag waarop de meeste matige tot zware inspanning plaatsvond (>5% verschil): in de ochtend, middag, of avond, of geen duidelijke piek in beweging (figuur 1a). Insulineresistentie (HOMA-index) werd bepaald op basis van nuchtere glucose en insuline waardes.
Resultaten
De deelnemers (42 % mannen) hadden een gemiddelde (SD) leeftijd van 56 (4) jaar en een BMI van 26.2 (4.1) kg/m2. Deelnemers die meer bewogen waren inderdaad minder insulineresistent. Verder bleken mensen die vooral in de middag (−18% [95% betrouwbaarheidsinterval −33%, −2%]) of avond (−25% [−49%, −4%]) bewogen, minder insulineresistent dan mensen met een gelijke verdeling van lichaamsbeweging over de dag (figuur 1b). Deze verschillen waren gecorrigeerd voor verschillen in o.a. leeftijd, geslacht, opleidingsniveau, kwaliteit van voeding, lichaamsvet en de totale hoeveelheid lichaamsbeweging gedurende de dag.
Conclusie
Uit deze cross-sectionele analyse blijkt dat mensen die veel bewegen en met name mensen die vooral ’s middags en ’s avonds bewegen minder insulineresistent zijn en daardoor waarschijnlijk een lager risico op type 2 diabetes hebben. Het tijdstip van beweging lijkt dus belangrijk voor de metabole gezondheid. Voordat deze resultaten vertaald kunnen worden naar leefstijladviezen gaan we als volgende stap onderzoeken of mensen die vooral ’s middags of ’s avonds bewegen ook daadwerkelijk minder vaak diabetes krijgen.
