‘Technologie biedt enorme potentie om het leven van mensen met diabetes zo normaal mogelijk te maken’, stelt prof. dr. Goos Laverman. Als internist en bijzonder hoogleraar Personalized Technology aan de ZGT/Universiteit Twente weet hij als geen ander de meerwaarde van technologie voor insulinebehandeling en behandeling van leefstijl. Tijdens het webinar ‘Diabetes: welcome to the (near) future!’ vertelde hij over dataverzameling via nieuwe technologie en de opkomende rol van de technisch geneeskundige.
Lopende onderzoeken
Al geruime tijd loopt in Twente het grootschalige “Diabetes and Lifestyle Cohort Twente” (DIALECT). Dit is een observationele studie binnen ZGT waarin 850 type 2-diabetespatiënten gevolgd worden om leefstijleffecten, zoals voeding en lichamelijke activiteit, op de langetermijn gezondheid te onderzoeken. Parallel aan dit onderzoek loopt het Diameter-project. Begin dit jaar is de Diameter-1 studie gestart met 80 mensen die een half jaar de Diameter gebruiken, een Fitbit en intermitterende Freestyle Libre-sensoren. De Diameter is een intelligent coachingssysteem voor mensen met diabetes, gericht op een gezonde leefstijl, ontwikkeld door ZGT/Universiteit Twente. Het doel van deze studie is gebruik en gebruikerservaring te onderzoeken en te zien hoeveel de Diameter-app helpt in leefstijlverandering, wat betreft fysieke activiteit, BMI en glucosewaarden. Naast 80 mensen in ZGT die de Diameter gebruiken, gebruikt ook een aantal mensen de app in de eerste lijn.
- De Diameter-app stuurt 10 weken lang twee keer per dag een motiverend/informerend bericht over voeding en/of activiteit.
- Gebruikers kunnen doelen stellen rondom voeding of activiteit, zoals een stappendoel, fietsdoel of voedingsdoel.
- Bij voedingsdoel kiest de gebruiker voor ‘minder ongezond eten’ of ‘gezonder eten’.
- Gebruikers krijgen iedere week een terugkoppeling over het doel; als het doel niet gehaald is, volgt contact met de digitale coach.
Inzicht motiveert
Laverman: ‘Slimme metingen leveren veel kennis over de relatie tussen leefstijl en diabetes. We willen die kennis vervolgens ook inzetten voor leefstijl ondersteunende technologie. Leefstijl moet je meten, zien wij. De vragenlijsten die patiënten invullen, komen niet overeen met de realiteit; mensen overschatten zichzelf, denken dat ze toch echt wel de 10.000 stappen per dag halen, wat vaak niet het geval is. Bovendien werkt het positief: wanneer mensen via de FSL het positieve effect van bijvoorbeeld een wandeling op hun glucosewaarden zien, bekrachtigt dat hun goede gedrag en motiveert dat om vaker te gaan wandelen.’
Technisch geneeskundige
Sinds twee jaar werkt een technisch geneeskundige (TG) op de diabetespoli in het ZGT om optimaal rendement te halen uit technologie bij de insulinebehandeling. Een TG is een zorgprofessional met (specifieke) expertise op deelgebieden van de geneeskunde, technische wetenschappen en informatica. Laverman: ‘Zo doen we nu ook wetenschappelijk onderzoek naar alle mensen bij ons die sensoren gebruiken. We gebruiken data uit het EPD en sensordata en willen op basis daarvan predictiemodellen ontwikkelen. Ook begeleiden we patiënten die de kunstmatige alvleesklier gebruiken. Ik ben ervan overtuigd dat je technologie in de zorg moet neerzetten en inzetten. Richt je organisatie daar goed op in om er optimaal rendement uit te halen. Daarin speelt bij ons de TG een belangrijke rol.’
Referenties:
- Christina M. Gant*, Ijmke Mensink, S. Heleen Binnenmars, Job A.M. van der Palen, Stephan J.L. Bakker, Gerjan Navis, Gozewijn D. Laverman. Body weight course in the DIAbetes and LifEstyle Cohort Twente (DIALECT-1)—A 20-year observational study. Body weight course in the DIAbetes and LifEstyle Cohort Twente (DIALECT-1)—A 20-year observational study. Published: June 19, 2019. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0218400
- Oosterom N, Gant CM, Ruiterkamp N, van Beijnum BF, Hermens H, Bakker SJL, Navis G, Vollenbroek-Hutten MMR, Laverman GD. Physical Activity in Patients With Type 2 Diabetes: The Case for Objective Measurement in Routine Clinical Care. Diabetes Care. 2018 Apr;41(4):e50-e51. doi: 10.2337/dc17-2041. Epub 2018 Feb 6.
- Den Braber N, Vollenbroek-Hutten MMR, Westerik KM, Bakker SJL, Navis G, van Beijnum BF, Laverman GD. Glucose Regulation Beyond HbA1c in Type 2 Diabetes Treated With Insulin: Real-World Evidence From the DIALECT-2 Cohort. Diabetes Care. 2021 Jul 22;44(10):2238-44.
- Beernink JM, Oosterwijk MM, Khunti K, Gupta P, Patel P, van Boven JFM, Lambers Heerspink HJ, Bakker SJL, Navis G, Nijboer RM, Laverman GD. Biochemical Urine Testing of Medication Adherence and Its Association With Clinical Markers in an Outpatient Population of Type 2 Diabetes Patients: Analysis in the DIAbetes and LifEstyle Cohort Twente (DIALECT). Diabetes Care. 2021 Jun;44(6):1419-1425.
