De lang bestaande indeling in type 1 en type 2 diabetes is in zekere zin onbevredigend. Vooral de groep met type 2 diabetes (t2DM) is wel erg divers. In 2018 kwam de groep van Ahlqvist met een nieuwe indeling. U weet wel, 4 subtypen van t2DM o.a. op basis van ernst van ziekte: moderate age-related diabetes (MARD), moderate obesity-related diabetes (MOD), severe insulin-deficient diabetes (SIDD) en severe insulin-resistant diabetes (SIRD). Ook aan deze nieuwe indeling kleven wel bezwaren, bijvoorbeeld dat het een typisch Noord-Europese cohort is. Maar een andere vraag is of de voorgestelde indeling naar ernst van ziekte bij de grote groep van mensen met t2DM een relatie heeft met de door diezelfde mensen ervaren kwaliteit van leven. De groep uit Maastricht geeft het antwoord in Diabetologia van januari 2024.
Methoden
Geïncludeerd werden mensen met type 2 diabetes (t2DM) uit de Maastricht Study. Zij werden zo goed mogelijk in de bovengenoemde clusters ingedeeld. Met logistische regressie werd de associatie tussen cluster en diabetes-gerelateerde complicaties berekend. De ontwikkeling van het HbA1c over tijd werd bepaald. Kaplan–Meier curves en Cox regressie werden gebruikt om de tijd tot aan adequate glycemische controle per cluster te bepalen. De kwaliteit van leven in de loop van de tijd werd berekend op basis van de zgn. Short Form 36 (SF-36), gecorrigeerd voor leeftijd en geslacht. De follow-up duur was 7 jaar. Mensen met pas ontdekte en langer bestaande diabetes werden apart geanalyseerd.
Resultaten
127 pas ontdekte en 585 bekende mensen met t2DM werden geïncludeerd. Met t2DM bekende individuen in het SIDD cluster hadden minder kans om tot adequate glycemische controle te komen dan mensen in de andere clusters.
En dan de kwaliteit van leven: er waren weinig verschillen in het score ‘mentaal’ binnen de SF-36, zowel bij de pas ontdekte als bij de langer bestaande diabetes. In deze beide groepen had het MARD cluster een betere score ‘fysiek’ in de SF-36 dan de andere clusters. Het MOD cluster scoorde in kwaliteit van leven niet verschillend van de clusters SIDD en SIRD.
Conclusie
De ernst van ziekte zoals gesuggereerd in de recent geformuleerde clusters van t2DM komt niet goed overeen met de in dat cluster ervaren kwaliteit van leven. Met name het MOD cluster (wat staat voor moderate obese diabetes) blijkt geen betere kwaliteit van leven te hebben dan de twee ‘severe’ clusters.
Relevantie voor de praktijk
De benaming van de nieuwe clusters van t2DM is misschien niet zo gelukkig, want niet neutraal. Dat kan voor verwarring zorgen zowel bij de mensen met diabetes en als bij hun behandelaars.
Referentie
Diabetologia https://doi.org/10.1007/s00125-023-06082-4
