“Het mag niet langer een keuze zijn om óf de glucose aan te pakken óf de cardiorenale factoren. Het is een ‘èn-èn verhaal’. Wacht dan ook niet te lang wanneer patiënten niet uitkomen met metformine en zeker niet wanneer er eerder een atherosclerotisch event is geweest.” Voor prof. dr. Chantal Mathieu is het helder: “Kies dan direct voor inzet van een SGLT2-remmer of GLP-1 receptor agonist met bewezen cardiovasculair voordeel.”
Tijdens de ADDRM 2022 ging Mathieu in op de belangrijkste aanpassingen in het EASD/ADA consensus rapport 2022. In 2018 is het rapport herzien, vervolgens op onderdelen aangepast in 2019 en nu volledig geüpdatet op basis van belangrijke studies en nieuwe inzichten. Zo zijn er bredere aanbevelingen over GLP-1 receptor agonisten, hogere doses dulaglutide en semaglutide, de GIP/GLP-1 RA-klasse en de combinatie GLP-1 RA en insuline.
SGLT2-remmer, GLP-1- receptor agonist of beide
Het advies is een GLP-1 receptor agonist of SGLT2-remmer te gebruiken bij een voorgeschiedenis van atherosclerotische hart- en vaatziekten. Bij hartfalen gaat de voorkeur uit naar een SGLT2-remmer, net als bij nierziekten. In overeenstemming met de KDIGO-richtlijn is het advies te kiezen voor een SGLT2-remmer met bewezen cardiorenaal voordeel bij een eGFR < 60 ml/min/1.73m2 of een ACR ≥ 3,0 mg/mmol. Indien dat niet gaat vanwege de bijwerkingen, kan een GLP-1 receptor agonist worden ingezet.
Mathieu: “Lukt het dan nog steeds niet de glykemische targets te halen, combineer dan GLP-1 receptor agonist met SGLT2-remmer of kies een ander middel. Er is nog altijd een plek voor insuline, maar insuline is wel naar achteren geplaatst. Beperk de dosis vanwege het risico op hypoglykemieën en gewichtstoename en zet insuline in naast een GLP-1 receptor agonist of SGLT2-remmer.”
Lichaamsgewicht
In dit consensus rapport is veel aandacht voor gewichtsbeheersing als onderdeel van de holistische benadering van diabetesmanagement. Mathieu: “De basis bij type 2-diabetes blijft leefstijl: beweging, voeding, maar ook slaap. We geven praktische tips over wat een gezonde leefstijl inhoudt, gezonde voeding en een gezond beweeg- en slaappatroon. Wanneer toch glucoseverlagende medicatie ingezet moet worden, kies dan voor middelen die de glucose én het gewicht verlagen. In het schema is een duidelijke plek voor dulaglutide en tirzepatide op basis van belangrijke recente trials. Aarzel niet, wanneer nodig, om bariatrische chirurgie te overwegen.”
‘Make it work’
Volgens Mathieu is het een breed consensus rapport geworden dat niet alleen adviseert over wat er beter kan, maar ook over hoe aanbevelingen geïmplementeerd kunnen worden in de klinische praktijk. “Onze frustratie in 2018 en 2019 was dat dat onvoldoende gebeurde. Nu is de boodschap dan ook: ‘Make it work’. Vertaal de adviezen daadwerkelijk naar je eigen lokale situatie en doe er je voordeel mee in het belang van de patiënt”.
Handige links:
- Consensusreport Diabetologia
- Powerpoint presentatie
- Consensusreport in Diabetes Care
- Consensusreport in DiabetesPro
- EASD e-learning
Prof. dr. Chantal Mathieu is endocrinoloog in het UZ Leuven en senior vice-president bij de European Association for the Study of Diabetes (EASD). Zij maakt sinds 2017 deel uit van het expertpanel dat verantwoordelijk is voor het EASD/ADA consensus rapport.
Bekijk de volledige presentatie terug
