Hartfalen met behouden ejectiefractie (HFpEF) is wereldwijd de meest voorkomende vorm van hartfalen, verantwoordelijk voor ongeveer 50% van de gevallen van hartfalen. De afgelopen 20 jaar is dit percentage steeds verder toegenomen en de verwachting is dat het verder zal toenemen tot 60% binnen 10 jaar en 70% binnen 20 jaar. De verouderende bevolking en de obesitasepidemie dragen bij aan deze verschuiving. De STEP-HFpEF en STEP-HFpEF DM trials, met respectievelijk 529 en 616 patiënten, hebben onderzocht hoe semaglutide, een GLP-1 receptor agonist, kan bijdragen aan de behandeling van HFpEF. De resultaten van deze trials werden besproken op de 84ste ADA Annual Meeting, in de sessie “The STEP-HFpEF and STEP-HFpEF-DM trials: Targeting Obesity to Treat Heart Failure”.
Methoden
In de gerandomiseerde dubbelblinde trials, STEP-HFpEF en STEP-HFpEF DM, werd semaglutide (2.4 mg subcutaan wekelijks) vergeleken met placebo bij patiënten met obesitas (BMI >30) en HFpEF, met of zonder diabetes. Gedurende 52 weken kregen de deelnemers behandeling, gevolgd door een 5 weken durende wash-out periode. De primaire uitkomsten waren gewichtsverlies en verandering van KCCQ-CSS score (Kansas City Cardiomyopathy Questionnaire Clinical Summary Score). Dit is een score die de kwaliteit van leven bij hartfalenpatiënten meet.
Resultaten
In beide trials gaf semaglutide significante verbeteringen in zowel de KCCQ-CSS score als gewichtsverlies. De KCCQ-CSS score verbeterde met 7.5 punten, wat aanzienlijk meer is dan bij andere farmacologische interventies voor hartfalen. Er was verbetering op alle domeinen van de KCCQ-CSS, inclusief sociale functies. Gewicht daalde met 8.4% versus placebo in 52 weken. Semaglutide gaf tevens verbetering van 17.1 m op de 6-minuten loopafstand, wat vergelijkbaar is met gesuperviseerde revalidatieprogramma’s, en wederom groter dan de effecten die gezien zijn bij ARNI en SGLT2i. Verder was er een verminderde behoefte aan lisdiuretica bij patiënten die semaglutide gebruikten. Bij bepaalde patiënten waren de voordelen nog groter: patiënten met ernstigere HFpEF, zoals hogere NT-proBNP niveaus, hogere NYHA klasse (III of IV versus II) en ook bij patiënten met atriumfibrilleren. Patiënten die lisdiuretica gebruikten hadden ook meer voordelen dan patiënten die dit niet gebruikten. Ook bij vrouwen was het voordeel van semaglutide groter. In STEP-HFpEF-DM gebruikte ongeveer 30% van de patiënten een SGLT2i remmer, er was geen verschil in de voordelige effecten van semaglutide tussen patiënten met en zonder SGLT2i remmer gebruik.
Conclusie en relevantie voor de dagelijkse praktijk
De resultaten tonen aan dat semaglutide een veelbelovende behandeloptie is voor patiënten met HFpEF en obesitas, ongeacht de aanwezigheid van diabetes. Het onderzoek suggereert dat de voordelen van semaglutide voor HFpEF patiënten verder reiken dan alleen gewichtsverlies. Toekomstig onderzoek is nodig om deze bevindingen te bevestigen en de langetermijneffecten van semaglutide te evalueren, maar deze trials markeren een belangrijke stap voorwaarts in de behandeling van het obesitasfenotype van HFpEF. Het Zorginstituut Nederland beoordeelt of semaglutide (Wegovy®) kan worden opgenomen in het Geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS).
