Al jarenlang is bekend dat 10 tot 30 procent van de mensen met diabetes type 2 een tekort aan magnesium heeft. De gevolgen van zo’n tekort op de lange termijn waren tot nu toe onbekend. Mensen met diabetes type 2 hebben een verhoogd risico op hart- en vaatziekten door een hoger vetten- en suikergehalte in het bloed en een hogere bloeddruk.
Mensen met diabetes type 2 en een magnesiumtekort hebben een hoger risico op hart- en vaatziekten. Dat blijkt uit resultaten van Radboudumc-onderzoekers Jeroen de Baaij en Lynette Oost. Zij toonden een verband aan tussen de magnesiumwaarde in het bloed en de kans op hartfalen, boezemfibrilleren en afwijkingen in de kleine bloedvaten.
Lager risico voor hart en vaten
Fysioloog Jeroen de Baaij en promovendus Lynette Oost vroegen zich af of dat tekort aan magnesium een weerslag heeft op het risico op hart- en vaatziekten, en zetten samen met het Diabetes Fonds een onderzoek op. “Daarbij gingen we uit van een bestaande onderzoeksgroep van ruim 4400 diabetespatiënten, die een periode van 6 tot 11 jaar waren gevolgd”, zegt Oost. “Bij alle deelnemers was aan het begin van het onderzoek bloed afgenomen en opgeslagen. Dat materiaal hebben we opgevraagd en opnieuw geanalyseerd.”
Bij de nieuwe analyse van die duizenden bloedmonsters keken de onderzoekers naar de hoeveelheid magnesium. Daaruit bleek een sterk verband tussen de magnesiumwaarde in het bloed en de kans op hartklachten, zoals hartfalen en boezemfibrilleren. Ook in de kleine vaten was een verband zichtbaar: meer magnesium in het bloed betekende een lager risico op een diabetische voet en diabetische retinopathie, zegt Oost. “Mensen met een hogere magnesiumwaarde in het bloed bleken een aanzienlijk lager risico te hebben op aandoeningen van hart en zowel de grote als de kleine vaten.”
Magnesiumsupplementen voor alle mensen met diabetes type 2?
Moeten mensen met diabetes type 2 dan massaal aan de magnesiumsupplementen? Dat kan geen kwaad, maar voor een doortimmerde conclusie is het nog te vroeg, denkt Oost. “We laten zien dat een lager magnesiumgehalte in het bloed gepaard gaat met een hoger risico op hart- en vaatziekten, maar daarmee hebben we nog niet aangetoond dat magnesiumsupplementen werken.” Om de langetermijneffecten van zo’n supplement in kaart te brengen bij deze patiënten is daarom verder onderzoek nodig.
Verder onderzoek naar het effect van magnesiumsuppletie kan er ook voor zorgen dat het beeld van het mineraal moet worden bijgesteld. “Magnesium staat nu vooral bekend in de alternatieve voedingswereld, waardoor het soms binnen de kliniek een negatieve connotatie heeft”, zegt De Baaij. Onterecht, vindt hij; magnesium is geen wondermolecuul, maar wel een belangrijk mineraal voor het lichaam, net als bijvoorbeeld calcium. In de promotie van gezonde voeding mag daar wat hem betreft meer aandacht voor zijn. “In de winkel zie je veel producten met toegevoegd calcium, maar niet met toegevoegd magnesium. Terwijl wij zien dat magnesium ook een rol speelt in het lichaam.”
Langetermijneffecten en diagnostiek
De Baaij en Oost zijn daarom bezig met het opzetten van verschillende vervolgonderzoeken naar de rol van magnesium. Het is nuttig om eerst het werkingsmechanisme van magnesium te onderzoeken: heeft het soms invloed op de vaatwand of op ontstekingsfactoren in het bloed? “Het klinische beeld wijst wel in die richting”, zegt De Baaij.
Zodra het effect van magnesiumsupplementen op hart- en vaatziekten in klinisch trials is getest, verwachten De Baaij en Oost dat die bevinding de diagnostiek rond diabetes zal veranderen. “Mensen met diabetes worden nu al jaarlijks gecontroleerd bij de huisarts, bijvoorbeeld op nier- en oogklachten”, zegt De Baaij. “Als we eenmaal weten dat magnesiumsuppletie werkt, kunnen we dat ook in de jaarlijkse check inbouwen. Dan hebben we een beter beeld van de risicofactoren op hart- en vaatziekten per patiënt, en kan de arts waar nodig bijstellen.”
Referentie
Serum Magnesium Is Inversely Associated With Heart Failure, Atrial Fibrillation, and Microvascular Complications in Type 2 Diabetes – Lynette J. Oost, Amber A.W.A. van der Heijden, Emma A. Vermeulen, Caro Bos, Petra J.M. Elders, Roderick C. Slieker, Steef Kurstjens, Miranda van Berkel, Joost G.J. Hoenderop, Cees J. Tack, Joline W.J. Beulens, Jeroen H.F. de Baaij.
Bron: Radboudumc
