De Scandinavian Obesity Surgery Register houdt sinds 2007 alle bariatrische ingrepen bij en volgt de patiënten gedurende 10 jaar. Voor deze studie is de database gekoppeld met de Zweedse Nationale Diabetes Registratie, die gevuld is met 90-95 % van alle personen met DM sinds 1996. Gegevens werden ook gehaald uit 2 andere databases, de doodsoorzaken database en de voorgeschreven medicatiedatabase. 5321 personen met T2DM van 18-75 jaar die een LRYGBP hadden ondergaan werden gematcht met 5321 personen met T2DM van dezelfde sekse, leeftijd en BMI. Speciale aandacht was er voor albuminurie en GFR: ontstaan van macroalbuminurie (CKD GxA3) of halvering van GFR of ontstaan van een nierziekte. Secundaire eindpunten waren niet-fatale cardiovasculaire morbiditeit, hartfalen en mortaliteit.
Gemiddelde leeftijd bij start van de studie was 48 jaar, BMI 41,5 kg/m2, HbA1c 59 mmol/mol, GFR 99 ml/min, met 20 % van de deelnemers microalbuminurie (GxA2) en 7,7 % macroalbuminurie (GxA3); 36 % gebruikte insuline; 50 % lipidenverlagers en 63 % antihypertensiva. BMI daalde in het eerste jaar met gemiddeld 9,5 in de geopereerde groep en met 1,8 in de controlegroep. Na 2 jaar waren deze getallen resp. 11,5 en 2,3.
Na gemiddeld 4,7 jaar follow up (range tot 10 jaar) was de hazard ratio in de bypass groep 305 personen macroalbuminurie versus 475 in de controlegroep (HR 0,55). Voor halvering GFR waren deze getallen resp. 40 en 105 (HR 0,58); voor ernstige nierziekte 98 vs 187 (HR 0,50) en voor initiatie dialysebehandeling 6 vs. 27 (HR 0,25). Fatale nierziekte trad minder op (12 vs. 32; HR 0,48)
De eindpunten werden bij alle klassen van pre-existente nierfunctie gezien (G1, G2, G3A , G3B en G4).
De secundaire eindpunten niet-fatale cardiovasculaire morbiditeit (286 vs. 333; HR 0,82) hartfalen (86 vs. 233; HR 0,33) en totale mortaliteit ( 183 vs. 351; HR 0,58) namen ook af.
De auteurs concluderen dat de voordelen van bypass chirurgie bij obese T2DM personen renaal en met betrekking tot hartfalen indrukwekkender zijn dan de veel genoemde cardiovasculaire risicoreductie. Een effect van gewichtsverlies op de cardiorenale as lijkt waarschijnlijk.
Relevantie voor de praktijk
In toenemende mate wordt bypass chirurgie toegepast bij T2DM met BMI > 35. Naast gewichtsverlies en het verdwijnen van T2DM hierdoor komen lange termijn gegevens beschikbaar met betrekking tot harde eindpunten, maar nu ook met betrekking tot nog onvermoede mechanismen, waardoor zo’n eindpunt bereikt wordt. Deze studie verklaart niet, maar zet wel aan tot exploreren van andere paden dan de gebruikelijke om de voordelen van bypasschirurgie te verklaren.
Referentie
Renal and Cardiovascular Outcomes after weight loss from gastric bypass surgery in type 2 diabetes: cardiorenal risk reductions exceed atherosclerotic benefits, Laikopoulos et al. ( Scandinavian Ovesity Surgery Register) Diabetes Care; https://doi.org/10.2337/dc19-1703
